Aksaray Sarıyahşi İlçesi
Aksaray Sarıyahşi Tarihçesi
Sarıyahşi adını kati olarak nereden ve nasıl almış olduğu tam olarak bilinememektedir. Anlatılanlara bakılırsa: İsmini, İbrahim Hakkı Konyalı’nın Abideleri ve Kitabeleri ile Şereflikoçhisar Tarihi isimli eserinde yer alan bilgilere gore, Yahşi Han´dan almıştır. Türk Askeri olan Yahşi Han yaralı olarak askerleri ile Sarıyahşi’den geçerken vefat eder. O zamana kadar Sarı olarak malum yer, Yahşi ile birleşerek, şimdiki Sarıyahşi ismini alır. Sözlükte Yahşi Güzel anlamına gelmektedir. Yani Sarıyahşi, Sarı güzel anlamına da gelmektedir.
- Sarıyahşi MÖ 323‘te Büyük İskender İmparatorluğu sınırları içinde yer almaktaydı.
- 2. yüzyıl başında Roma İmparatorluğu sınırları içinde yer aldı.
- 632 yılında Bizans İmparatorluğu sınırları içinde yer aldı.
- 814 yılında Sarıyahşi Doğu Roma (Bizans İmparatorluğu) sınırları içinde yer aldı.
- 1040 yılında Büyük Selçuklu İmparatorluğu sınırları içinde yer alan Sarıyahşi 1096 yılında Anadolu Selçuklu Devleti sınırları içinde yer aldı.
- 1242’den 1356’ya kadar Selçuklu Devleti sınırları içinde yer aldı.
- 1356’dan sonra beylikler yönetimine girmiş ve Osmanlı fetihleri sen 1402 yılına kadar Osmanlı sınırları içinde kalan Sarıyahşi, Ankara meydan Muharebesinden sonra yeniden kurulan Anadolu Beylikleri yönetimi altına girmiştir.
- Karamanoğlu Beyliği’nin ele geçirilmesiyle tekrar Osmanlı yönetimine girmiş ve 1481-1914 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu sınırları içine yer almıştır.
- 1918-1923 yılları arasında Türk Kurtuluş Savaşı döneminde de Türk sınırları içindeki yerini korumuş ve işgale uğramamıştır.
- Sarıyahşi topraklarına tarih boyunca birçok imparatorluk, devlet ve beylik hakim olmuştur. (Kaynak: Wikipedia)
Sarıyahşi Genel Coğrafyası ve Yeryüzü Şekilleri
Coğrafi Bölge olarak İç Anadolu bölgesinde yer almaktadır. Aksaray’a 110 km. Uzaklıktadır. Sarıyahşi, Hirfanlı baraj gölünün kenarındadır. Kızılırmak´’ın güneyinde kurulmuş, sulak, yeşil, tarıma, hayvancılığa, elverişli şirin bir ilçedir. İlçe’de Karasal iklim hakimdir. Yağış (Yıllık yaklaşık) 30 – 40 santimetre arasıdır. Tahıl olarak Buğday, Arpa, Çavdar, Nohut, Mercimek ve Pancar ekilmektedir. Her türlü sebze ve meyve yetiştirilebilmektedir.
Sarıyahşi Kültür ve Turizm
Sarıyahşi Kültür Sarıyahşi ilçesinin müessese zamanı kesin olarak bilinmemektedir. İbrahim Hakkı Konyalı, Abideleri ve Kitabeleri ile Şereflikoçhisar isminde eserinde Sarıyahşi’nin XIII.Yy. Ortaları ile XIV.Yy. Başlarında kurulduğunu anlatmaktadır. Oymaklar önce şu an Kırşehir sınırları içindeki Rumkuş adlı mevkiden Sarıyahşi yaylasına yerleşmişlerdir. Sonra da bugünkü ilçenin bulunmuş olduğu yere yerleşerek, burada Sarıyahşi köyünü kurmuşlardır.
Sarıyahşi Köyleri
1. Boğazköy
2. Yaylak
3. Demirciobası
4. Sipahiler
5. Yenitorunobası
6. Bekdik