FCI derneğinin çalışmasına göre dünyada 336 farklı ırkta köpek vardır. Ve dünyanın en büyük köpek ırkları listesinin başlarında Aksaray Malaklısı gelmektedir.

Aksaray; ülkemizin merkezinde yer alan, öncesinde Osmanlı ve Selçuklu Devletleri içinde önemli bir yeri olan güzide bir şehirdir. Şehrin birçok simgesi, birçok gezilmesi gereken yeri, tadılması gereken yöresel yemekleri ve dünyaca ünlü bir aslanı vardır. Aslan olarak anılması Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi adlı eserinde Malaklıdan Aslan olarak bahsetmesinden kaynaklanmaktadır. Gelin hep birlikte Aksaray Malaklısını tanıyalım

Malaklı

Anadolu’da köpekler avcılık ve koruma amaçlı yetiştirilmektedir. Birçok farklı özelliğe sahip farklı ırklarda köpekler bulunmaktadır. Her ne kadar en çok bilineni Sivas Kangalı olsa da birçok özelliğiyle, yürüyüşü heybeti aslanı andıran, yanaklarının büyüklüğünden Malaklı ismini alan aslanımız öne çıkmaktadır.

Aksaray’da genel geçim kaynaklarından biri hayvancılıktır. Bu nedenle özellikle hayvanlarını otlatmaya götüren çobanların en yakın yol arkadaşı Malaklı köpek olmaktadır. Hızlıdır, korkutucudur.

Görünümü itibariyle büyük başlı ve siyah maskeli olması sürüye uzaktan bile tam koruma sağlamaktadır. Geniş bir alnı ve döşü vardır. Ağzı kısa kulakları uzundur. En belirgin özelliği ise sarkık büyük dudakları olmasıdır. Halk arasında bu dudaklar malak olarak bilinir ve ismi tam da buradan gelmektedir.

Halk arasında lakapları dahi vardır. Hiç korkusu olmayan bu köpekte kurdu görüp hemen saldırması ile “kurtçul” lakabını alır. Anadolu’da kurda canavar denilir. Bu durumda kurt yakalamış Malaklıya ise “canavarcı” denir. Asabi olanlara “adamcıl”, asabi olmayanlara “sakin” denir.

Malaklı Yetiştirilmesi

Her şeyden önce kesinlikle profesyoneller tarafından yetiştirilmelidir. Özel bir ırktır ve ırkına zarar verileceği gibi etrafına da zarar vermesi muhtemeldir yanlış eğitimde.

Enikleri yani yavruları 2 ay kadar kapalı ortamda tutulmalıdır. Daha sonra bahçeye yakın çevreye bırakılır ve doğa ile adaptasyon sürecine sokulur. 4 ayın sonunda açık arazide günlük yürüyüşler yaptırılarak kasları geliştirilir. Oldukça sık karanlık odalarda bekletilirler. Bu hırçınlık katar. Eğer bir malaklı davara(sürüye) götürülecekse, davara sadık olması için yavruyken davar sütü içirilir. Korkunç bir görüntü elde etmesi için ve ses hassasiyetinin artması için kulakları kızgın bir bıçakla kesilmektedir.

Malaklının Beslenmesi

Özel bir mama hazırlanır. Yal ismi verilen bu karışımda un helva gibi kavrulduktan sonra şeker ve sıcak süt eklenir. Yavruya verilecekse ılıkken verilir. Yavru değilse soğuk halde verilir.

Yetişkin bir Malaklıya ise içine yumurta, arpa veya kepek unu, sıcak ya da soğuk su katılır. Günde 2 öğün verilir.

Yalın yanında un, pekmez, yumurta ve süt ile yapılan karışımdan verilir. Et suyuna ise Malaklı bayılır.

Malaklı Hakkında İnanışlar

Aksaray malaklısı heybeti, görünümü, gücü gibi nedenlerden dolayı diğer hayvanlara göre daha çok nazar değdiğine inanılır. Bu nedenle muhakkak boynuna nazar boncuğu ve iğde dalı takılır. Köpeğin kaldığı yere, köpek kafatası, at nalı veya üzerlik otu asılmaktadır. Ezan okunurken ulumalarıyla bilinen Malaklı, şeytanı, cinleri ve Azrail’i gördüğüne inanılır.

“Anadolu’da bir ‘Aslan’ Gördüm”

Ortalama 700-800 başlık bir koyun sürüsünü korumak için bir dişi ve bir erkek olmak üzere en az 2 yetişkin Malaklı köpeğine ihtiyaç duyulmaktadır. Türkiye’ye ait köpek ırkları arasında en çok ilgi gören ırklardan biri olan Aksaray Malaklısı, İç Anadolu’da Aksaray ili ve çevresinde yetiştirilir. Aksaray Malaklısı bahsedilen birçok farklı özelliği ile dünyada ilgi görmeye devam etmektedir ve Orta Anadolu Çoban Köpeği, Türk Mastiff’ i gibi isimlerle de anılmaktadır. Ayrıca, Evliya Çelebi Seyâhatnâmesi’nde Aksaray Malaklısını “Anadolu’da bir ‘Aslan’ gördüm” şeklinde tanımlamaktadır. Bu nedenle birçok yörede “Anadolu Aslanı” olarak bilinmektedir.