Eskil, Aksaray iline bağlı bir ilçedir.

Eskil, Tuz gölünün güneyinde Aksaray iline 67 km. Konya iline 115 km. Uzaklıkta düz bir ova üstünde kurulmuştur. Yüzölçümü 1.152.45 km2, nüfusu 22.212’dir. Eskil halkı genelde çifçilikle uğraşmakta olup, buğday, arpa ve şekerpancarı yetiştirmektedir.

Eskil, 09.05.1990 tarih ve 3644 sayılı kanunla ilçe statüsüne getirilmiştir.

Eskil Tarihçe

Eskil’de tarihi kalıntılara baktığımızda yörenin zamanı Eski Tunç Çağına( M.Ö.3.Bin yılına) kadar uzanmaktadır. Eski kaynaklarda daha ziyade Eski il olarak geçen Eskil’in ilk kurulduğu yer bugün Gavuröreni olarak malum ve İlçenin daha kuzeyinde, Tuz Gölünün yakınında bulunan mevkiidir. Anadolu Selçuklu Hakimiyeti ile birlikte Sultan II. Kılıçarslan tarafından Eskil ve çevresine Türk boyları doldurularak bölge Türkleştirilmiştir.

Yörede meydana getirilen yüzey araştırmalarına bakıldığında; evvela karşımıza Böget köyündeki Böget höyüğü ve Hitit barajı olan, Böget barajı karşımıza çıkar. Höyük Asur Ticaret Kolonileri Çağı Hitit, Helenistik ve Roma devirlerinde iskan edilmiştir.

Tosun Höyük, Güneşli, Seppınarı, Ortakuyu Yaylası (Komitanus Harabeleri), Köşk, Çukuryurt, Hacıeyvatlı (höyüklü), Mutlu, Culfa, Sağsak, yaylalarında höyükler ile buralardan mimari yaratı döküntüleri, taş ve pişmiş toprak yapılma irili ufaklı heykelcikler Eskil ve etrafında tarihi devirlerin oldukca eskiye gittiğini gösteren deliler olarak günümüzde karşımıza çıkar. Bağdat yolu olarak bilinen tarihi yolun taş döşeli kısımlarına İlçenin bayram düğün yaylası mevkiinde görmek mümkündür.

Eşmekaya kasabamızın “Erdoğdu” mevkiinde eskiden insanların yaşadıklarına dair emareler bulunan yeraltı şehir harabeleri bulunmaktadır.

Eski kaynaklarda ESKİ İL olarak geçen Eskil’in ilk kurulduğu yer bugün GÂVUR ÖREN olarak malum ve Tuz gölünün yakınında bulunan mevkiidir. Anadolu’da Selçuklu hâkimiyeti ile beraber Sultan II. Kılıçarslan tarafından Eskil ve çevresine Türk boyları doldurularak, bölge Türkleştirilmiştir. Selçuklular zamanında Eskil Karaman vilayetine bağlanmıştır.

Eşmekaya kasabasındaki göletlerde Melimetbeyli mevkiindeki sazlıklardan her türlü yaban kazı, ördek, bıldırcın, keklik ve öteki av hayvanları bulmak mümkündür.

Selçuklular zamanında Eskil’in Karaman Vilayetine bağlı Esb-Keşan Kazalar grubuna merkezlik yapmış olduğu İstanbul Başvekalet arşivi İl Yazıcı defterinde belirtilmektedir. Geniş yerleşim yerlerine haiz Eskil’de zamanı kalıntılara rastlanılmaktadır. Böğet Köyü, Ortakuyu, Köşk, Hüyüklü, Mutlu, Çulfa, Sağsak ve Tosun Yaylalarında höyükler mevcut olup, mimari yapıt kalıntılarına rastlanılmaktadır.

Ortakuyu yaylasında Bizanslılardan kalma Tiyatro kalıntıları bugünde mevcuttur. Bağdat yolu olarak malum tarihi yolun taş döşeli kısımlarına Bayramdüğün mevkisinde de rastlanılmaktadır.

Eskil Merkezinde Selçuklular zamanından kalma Ulu Camii mevcuttur. Eskil 1929 yılında belde statüsüne kavuşmuştur. Aynı tarihte Eskil Belediyesi kurulmuştur. 1989 yılına kadar Karakol, Taşkapu ve Taşkesik mahalleleri mevcutken bu tarihte mahalle sayısı 11’e yükseltilip, Merkez (5 Yayla), Karşıyaka (2 Yayla), Cumhuriyet (9 Yayla),Mimar Sinan (3 Yayla), Fatih (11 Yayla), Mithatpaşa (7 Yayla), Zafer (5 Yayla), Fevzi Çakmak (7 Yayla), Yıldırım (10 Yayla), Hürriyet (8 Yayla), İstiklal (10 Yayla) gibi tertip yapılmıştır.

Cami-i Kebir ( 4 Yayla), Yenimahalle (4 Yayla), Kayacık (3 Yayla), Yeşilyurt (6 Yayla) olmak üzere 4 mahalleden oluşmaktadır.

Eskil 1929 yılında belde statüsüne kavuşmuştur. Aynı tarihte Eskil Belediyesi kurulmuştur. İlçeye bağlı 1 belde ve 8 köy bulunmaktadır. Merkez İlçe Belediyesi toplam ilçe yüzölçümünün ortalama 2/3 ünü kapsamaktadır.

Merkeze bağlı 11 mahalle mevcuttur. Merkez, Karşıyaka, Cumhuriyet, Mimar Sinan, Fatih, Mithat Paşa, Zafer, Fevzi Çakmak, Yıldırım, Hürriyet ve İstiklal Mahalleleri.

İlçeye bağlı Eşmekaya Belediyesi 1971 senesinde kurulmuştur. Camiikebir, Yeşilyurt, Yeni Mahalle ve Kayacık olmak üzere 4 mahalleden oluşmaktadır. Bu mahallelere bağlı 14 plato bulunmaktadır.

Eskil İlçesine bağlı 8 adet Köy bulunmaktadır. Böğet, Başaran, Güneşli, Bayramdüğün, Celil, Çukuryurt, Katrancı ve Sağsak. Bu köylere bağlı 14 yayla bulunmaktadır.